این روزها باتوجه به اخباری که از ریزش ابر ساختمان هایی مانند متروپل ویا تخریب بناها در اثر سیل و زلزله ها منتشر می شود، توجه به کیفیت مصالح ساختمانی و تامین امنیت سازه یکی از مطالبات عمومی مردم شده است.
ساخت و ساز در ساختمان های همدان به خصوص آن های که ظاهری لوکس‌تر و امروزی دارند مدتی است که از حالت تخصصی خارج و کیفیت آن قربانی سود در جیب دلالان شده است.
براساس داده های آماری سازمان آتش نشانی شهرداری همدان در حال حاضر ۱۹۰ ساختمان پرخطر و در معرض خطر در نقاط مختلف شناسایی شده است که در بین آن ها بخش زیادی از ساختمان های اداری و درمانی دیده می شود.
با اینکه در روزگار گذشته استفاده از مصالح ساختمانی چندان اهمیتی در ساختمان سازی همدان نداشت و بیشتر بناها با خشت و گل ساخته می شدند و ممکن بود پس چند سال توسط مالک تخریب و بناب جدیدی جایگزین آن شود اما با گذشت زمان و تغییر در ساختمان سازی استان همدان، قیمت زمین و مصالح ساختمانی رفته رفته رشد کرد و شرکت های ساختمانی پدیدار شدند که به دلیل قیمت بالای مصالح ساختمانی دیگر توان ساخت هر چند سال یک بار بنا را نداشتند.
همین اتفاق سبب شد تا با بالارفتن مصالح و مواد اولیه پای برخی دلالان و واسطه گران نیز به صنعت ساختمان سازی همدان باز شود تا برای کسب سود بیشتر مواد ارزان تر را جایگزین مصالح استاندارد کنند و بدون توجه به امنیت سازه آن ها را به فروش رسانند.
ضعف کیفیت در مصالح ساختمانی
رئیس کمیسیون عمرانی شورای شهر همدان با بیان اینکه در حال حاضر ضعف در کیفیت مصالح ساختمانی و مواد اولیه یکی از مهم ترین مشکلات نا ایمنی سازه به شمار می رود گفت: بالا بودن قیمت مصالح ساختمانی به خصوص در چند سال اخیر سبب شده که برخی از افراد به استفاده از اقلام ارزان قیمت روی آورند که متاسفانه ریشه های کیفیت را خشکانده است.
مهدی حیدری، اظهار داشت: در بحث ایمنی ساختمان چند نهاد مهم مثل شهرداری، نظام مهندسی و مسکن و شهرسازی نقش دارند که نظارت این دستگاه ها بر چگونگی ساخت و سازهای همدان تاثیر مستقیم دارد.
وی افزود: باید اعلام کنیم که بسیاری از پرونده های ساختمانی در همدان به دلیل نبود کیفیت لازم و ضعف سازه در کمیسیون ماده ۱۰۰ حکم تخریب گرفته اند که نشان می دهد توجه به امنیت و حفظ سلامت ساختمان در همدان جدی گرفته نمی شود.
وی با بیان اینکه در چند دهه گذشته به ندرت خانه های تازه ساز در همدان عمر بالای ۳۰ سال دارند، گفت: اگرچه قیمت نقش مهمی در پروژه های ساختمانی دارد اما پژوهش ها نشان می دهد حجم بالایی از تخریب های ساختمان ها به دلیل استفاده از مصالح ساختمانی کم قیمت است.
وی با تاکید براجرای بند ۱۴ ماده ۵۵ مبنی بر اخذ تدابیر برای جلوگیری از ساختمان های ناایمن در همدان، عنوان کرد: شناسایی و جلوگیری از افزایش ساختمان های ناایمن در همدان در دستور کار شهرداری قرار دارد که بر اساس آن پایش ساختمان های در معرض خطر همدان آغاز شده است.
ساخت و ساز در همدان متری ۱۰ میلیون تومان آب می خورد
رئیس انجمن انبوه سازان همدان با بیان اینکه عمر مفید ساختمان ها در این استان بین ۲۵ تا ۳۰ سال است گفت: تورم باعث گرانی قیمت مواد اولیه و مصالح ساختمانی از جمله سیمان و بتن شده است که همین امر موجب می شود ناخالصی در تولید مصالح مرغوب ورود کند و منجر به کاهش عمر مفید ساختمان شود به طوری که در حال حاضر با استفاده از مواد نامرغوب در برخی ساختمان سازی های همدان نه تنها کیفیت قربانی شده است بلکه عمر بنا میانگین بین ۲۵ تا ۳۰ سال می باشد.
محمد صادق پارسامهر، اظهار داشت: در استان همدان ۷۰۰ انبوه ساز فعالیت دارند که با سرمایه اولیه ۳۰ هزار میلیارد تومانی در حال احداث بنا هستند.
وی افزود: با این حال یکی از مهم ترین مشکلاتی که باعث شده سطح کیفیت و ایمنی در ساختمان سازی همدان افت پیدا کند شخصی سازی ساختمان ها است به طوریکه افرادی که توان مالی مقبولی دارند به صورت خودساز و با گرفتن نقشه پروانه اقدام به ساخت بنا می کنند که متاسفانه برای آنکه از نظر مالی سودی نصیبشان شود از مصالح نامرغوبی و غیر استاندارد استفاده می کنند.
وی با بیان اینکه در ساخت مساکن توسط شرکت های ساختمانی و انبوه سازان مولفه های کیفیت و استاندارد تا حد بالایی رعایت می شود، تاکید کرد: مصالح به کار رفته توسط انبوه سازان در ساختمان سازی همدان استانداردهای لازم را دارد و اگر موردی هم باشد که مشکل ساز شود توسط مهندسان ناظر تذکر می گیرد چرا که ناظران ساختمانی، مصالح استفاده شده را برای تایید ارزیابی و استاندارد به آزمایشگاه می فرستند و تا تاییدیه آن صادر نشود اجازه ادامه فعالیت را نمی دهند
رئیس انجمن انبوه سازان همدان به انعقاد تفاهم نامه این انجمن با شهرداری و شورای شهر همدان اشاره کرد و گفت: بر اساس این تفاهم نامه به طور میانگین در سال دو نوبت بسته تشویقی برای انبوه سازان همدان در نظر گرفته می شود که اگر با مصالح مرغوب و با کیفیت در مدت زمان مشخصی ساخت و ساز را به پایان برساند بین ۲۰ تا ۳۰ درصد از عوارض شهرداری آن ها کم می شود.
متخلفان تولید مصالح بی کیفیت به مراجع قضایی معرفی می شوند
مدیرکل استاندارد استان همدان نیز در این خصوص گفت: پیش از آنکه مواد اولیه و مصالح ساختمانی وارد بازار شود در آزمایشگاه های تست استاندارد مورد ارزیابی قرار می گیرد و داشتن نشان استاندارد از مهم ترین مولفه ها برای تولید واحدهای تولید کننده آن می باشد.
جعفر امیری پریان با بیان اینکه برای دریافت نشان استاندارد مواردی وجود دارد که باید محرز شود، اظهار داشت: دارا بودن آزمایشگاه تست، مدیریت کنترل کیفیت و احراز شخصیت حقوقی واحد تولیدی از جمله موارد مهم برای دریافت نشان استاندارد می باشد.
وی با اشاره به اجرای طرح طه عنوان کرد: پس از تولید مصالح ساختمانی و عرضه آن به بازار ناظران استاندارد محصول را مجدد از بازار خریداری می کنند و بار دیگر آزمایشات تست را انجام می دهند.
گرانی بازار مصالح و ماهی‌گیری دلالان از گل آلودی آن
یکی از مصالح فروشان همدانی نیز با بیان اینکه قیت مصالح ساختمانی در یکی دو سال اخیر چندین برابر شده است، گفت: نرخ تیر آهن ۱۴ همدان در حال حاضر شاخه ای ۲ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان، تیرآهن ۱۶ شاخه ای ۳ میلیون و ۵۴۰ هزار تومان و تیرآهن ۱۸ شاخه ای ۳ میلیون و ۹۳۰ هزار تومان است که در مقایسه با قیمت همین یکی دو سال اخیر چندین برابر شده است.
وی که خواست نامی از او برده نشود اظهار داشت: در این شرایطی که لحظه ای قیمت محصولات تولیدی مجتمع های فولاد و مصالح سازی بالا می رود چه انتظاری وجود دارد که بتوان دست دلالان را کوتاه کرد و جلوی ورود مصالح بی کیفیت را گرفت.
وی ادامه داد: در حال حاضر بازار رقابتی قیمت در مصالح ساختمانی وجود دارد و مواد اولیه ای که ارزانتر باشد پرفروش تر می شود چرا که خریداران به کیفیت بعد از قیمت اهمیت می دهند.
وی بیان کرد: بازار مصالح ساختمانی این روزها توسط دلالان مدیریت می شود و قیمت ها نیز نوسان بالایی دارد طوریکه بر اساس اخرین نرخ های اعلام شده در حال حاضر بتن در همدان هر متر مکعب یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، آجر گری تنی ۳۷۰ هزار تومان، گچ کیسه ای ۲۵ هزار تومان و سیمان پاکتی ۴۵ هزار تومان قیمت دارد.
این فعال حوزه ساختمان عنوان کرد: به دلیل وضعیت نا به سامانی که در بازار مصالح و مواد اولیه ساختمان سازی در همدان وجود دارد در برخی اقلام مانند سیمان ناخالصی ها را بالا می برند در نتیجه کیفیت کم می شود به طوریکه در برخی موارد پاکت های سیمان با ماسه مخلوط می شود و با نام شرکت های متفرقه با قیمیت پایین تر از سیمان های مرغوب در بازار عرضه می شود بنابراین طبیعی است به دلیل قیمت پایین بیشتر مورد استفاده سودجویان و افراد نا آگاه قرارگیرد.
بنا بر آنچه عنوان شد یکی از مهم ترین دلایل افت کیفیت در ساخت سازه و بنا در حال حاضر استفاده از مواد اولیه نامرغوب است که متاسفانه به دلایل مختلفی مورد استفاده سودجویان قرار می گیرد این اتفاق سبب شده تا تعداد ساختمان های ناایمن هر روز نسبت به گذشته در استان همدان بیشتر شده و رانت ساخت و ساز نیز به بهانه کسب سودهای بالاتر گریبانگیر ساختمان سازی در همدان شود.