پس از سال‌ها انتظار فاز نخست شهر زیر زمینی سامن آماده میزبانی از گردشگران و علاقمندان به تمدن چند هزار ساله ایران شده و به زودی با حضور مسئولان کشوری به بهره برداری میرسد.
در شمال غربی شهرستان ملایر و در بخش سامن، شهری در دل زمین نهفته‌است که معماری و قدمت تاریخی این شهر گویای عظمت و تاریخ استان همدان است، شهر زیرزمینی سامن با وسعتی حدود سه هکتار به دست پیشینیان ایرانی قبل از دوره اشکانیان در دل زمین کنده شده‌است.
نوع ساخت و معماری و قرار گرفتن راهروهای دست کند سامن نه تنها در ایران بلکه در دنیا بی نظیر و منحصر به فرد است. در سال ۱۳۸۴ بود که شرکت مخابرات استان همدان به فضاهای شهر زیر زمینی سامن برخورد کرد و راه ورودی نمایان شد و بر همین اساس کارشناسان میراث فرهنگی استان همدان وارد کار شدند و راه‌های ورودی ایمن‌سازی و در سال ۱۳۸۶ اولین فصل کاوش در دست کندهای سامن آغاز شد.
شهر زیرزمینی سامن از جمله آثار بی‌نظیر و به جا مانده از دوران قبل از اشکانی است که ۳ هزار و ۵۰۰ سال قدمت آن گویای عظمت این اثر است. وسعت این شهر بیش از ۳ هکتار برآورده شده‌است.
بخش‌های کشف نشده عموماً در عمق ۶ متری و بعضاً بیشتر قرار دارند که کار را برای باستان شناسان سخت می‌کند. این مکان به مرور در دوره‌های تاریخی وسعت گرفته و اتاق‌ها و راهروهای این شهر قدمت‌ها متفاوتی دارند. به نظر میرسد آنچه در حال حاضر از این مکان کشف شده تنها بخش کوچکی از این شهر باشد. به احتمال زیاد این فضا نخستین بار به منظور انجام مراسم مذهبی خاصی به ویژه برای تدفین قربانیان مذهبی یا بزرگان ادیان مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
شهر زیر زمینی سامن مجموعه‌ای شگفت‌انگیز از معماری هزارتوی دستکندهاست که از گذشته‌ها و آیین‌های دور و دراز حکایت می‌کند، اتاق‌ها و فضاهایی تودرتو که همگی به هم راه دارند.
مدیرکل میراث فرهنگی استان همدان با اعلام اینکه فاز یک دستکند سامن آماده افتتاح است اظهار داشت: دلیل اینکه در سال‌های گذشته بر آماده کردن زیر ساختهای دستکندهای استان تمرکز کردیم برای این بود که بتوانیم مهمترین شاخص های کلان گردشگری یعنی افزایش میزان ماندگاری گردشگران را در استان افزایش دهیم.
وی با این توضیح اینکه دستکندها به عنوان جاذبه های جدید گردشگری این ظرفیت را دارند که ماندگاری گردشگران در استان را افزایش دهند افزود: استان از دستکندهای متعددی برخوردار است به همین دلیل نیز پایگاه تخصصی دستکندها را در استان همدان راه اندازی کرده ایم موضوعی که شاید در کشور نظیر نداشته باشد.
مالمیر با بیان اینکه در حال حاضر زیرساختهای دو دستکند ارزانفورد و سامن آماده شده و یا در حال آماده سازی است گفت: علاوه بر این دو دستکند، در دهبنه تویسرکان نیز دستکندی وجود دارد که اخیرا وزیر میراث فرهنگی از آن بازدید داشتند، دستکندی که در آن ظرفیت های خوبی وجود دارد و به دلیل نزدیکی به شهر میتواند به یکی از جادبه های خوب گردشگری استان و شهرستان تبدیل شود.
وی ادامه داد: درشهرستانهای درگزین و بهار نیز دو دستکتد وجود دارد اما به دلیل محدودیت های منابع مالی و انسانی در نوبت قرار دارند چرا که نمی‌توانیم همه کارها را به طور همزمان پیش ببریم.
این مقام مسئول بیان کرد: ساماندهی دستکندهای استان از جمله پروژه های پیشنهادی در سفر رئیس جمهور بودکه توانستیم برای آنها اعتبار خوبی را جذب کنیم. علاوه براین در راستای معرفی وجذب گردشگر نیز در حوزه تبلیغات از ظرفیت های موجود استفاده میکنیم.
وی با این توضیح که برای سفر رئیس جمهور به استان طرح های حود را در چند محور تعریف کردیم گفت: با این اقدام توانستیم ۱۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای دستکندها، ساماندهی و حفظ بافت‌های واجد ارزش استان کسب کنیم.
مالمیر با اشاره به اینکه در بخش تکمیل زیر ساخت روستاهای هدف، نمونه و محور گردشگری و همچنین راه اندازی نمایشگاه دائم صنایع دستی نیز اعتبارات خوبی در نظر گرفته شده است مطرح کرد: پیش بینی ما این است که ۷۵ میلیارد تومان از اعتبار مصوب سفر رئیس جمهور سال اول و باقی در سال دوم تخصیص یابد.
وی اظهار داشت: برای تکمیل موزه ملی و منطقه ای ۳۱ میلیارد تومان و برای آزاد سازی حریم هگمتانه نیز توانسته ایم ۲۲ میلیارد تومان اعتبار دریافت کنیم.
