حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای، در نشست با اعضای هیئت تحقیق و تفحص از سازمان بورس و بازار سرمایه، تحقیق و تفحص را از ابزارهای مهم نظارتی مجلس دانست و اظهار کرد: در مقوله پراهمیت تحقیق و تفحص بعضاً گلایههایی دو طرفه از سوی نمایندگان مجلس و مسئولان قوه قضائیه مطرح میشود؛ نمایندگان از طولانی شدن فرآیند رسیدگی قضایی و مشخص نبودن نتیجه در باب گزارشات ارجاعی تحقیق و تفحص گلایهمندند و در سوی مقابل این گلایه در قوه قضائیه از مستند و متقن نبودن گزارشهای تحقیق و تفحص مجلس، کلی بودن این گزارشها و همچنین ضمیمه نشدن مستندات کافی به آنها وجود دارد.
رئیس دستگاه قضا بر همین اساس از نمایندگان مجلس و اعضای هیئتهای تحقیق و تفحص خانه ملت در باب موضوعات مختلف خواست تا با عزمی راسخ در راستای تقویت و تحکیم همکاری با قوه قضائیه جهت اتقان، شفافیت، مستدل و قابل دفاع بودن گزارشات و پروندههای تحقیق و تفحص، اقدام کنند.
رئیس عدلیه همچنین تأکید کرد: در قوه قضائیه هم عزم، جزم خواهد بود که با سرعت گزارشات تحقیق و تفحص به نتیجه برسد.
رئیس قوه قضائیه تحقیق و تفحص از سازمان بورس و بازار سرمایه را از موضوعات بسیار حائز اهمیت دانست و با برشمردن دلایل این اهمیت، گفت: موضوع بورس، دربرگیری بالایی در جامعه دارد و چند ۱۰ میلیون از افراد جامعه که عمدتاً از طبقات متوسط و پایین هستند، در این بازار اقدام به سرمایهگذاری کردهاند و بعضاً علاوه بر دارایی خود، سرمایه اعضای خانوادهشان را نیز به این بازار آوردهاند.
رئیس عدلیه افزود: همچنین باید به این مهم نیز اشاره کرد که بخش قابل توجهی از افرادی که در بازار بورس متضرر شدند از آگاهی و شناخت لازم نسبت به فرآیندها و سازوکارهای این بازار برخوردار نبودند و در زمینه آگاهیبخشی و اطلاعرسانی به آنها جهت جلوگیری از متضرر شدنشان، اقدامات مقتضی از سوی بخشهای ذیربط صورت نگرفت.
محسنی اژهای، بورس و سرمایهگذاری مردم در این بازار را به مثابه فرصتی دانست که باید از آن در جهت هدایت نقدینگی و منابع مالی به سمت تقویت توان تولیدی کشور و رشد اقتصادی بهره برده میشد و در همین راستا گفت: اکنون که از فرصت مطلوب بهرهگیری از ظرفیت بورس و سرمایهگذاری مردم در این بازار به نحو مطلوب استفاده نشد و مشکلات و آسیبهایی به دنبال آن برای چند ۱۰ میلیون نفر از مردم ایجاد شده، دشمنان نیز در پی سوءاستفاده و پیشبرد اغراضشان به واسطه این مشکل و آسیب هستند.
رئیس قوه قضائیه با تأکید بر اینکه به واسطه دربرگیری بالای قضیه بورس، اغماض و چشمپوشی نسبت به جرائم و تخلفات افرادی که در این رابطه احیاناً خیانت یا کوتاهی و قصور کردهاند، به هیچ وجه پذیرفته نیست، گفت: هیئت تحقیق و تفحص از سازمان بورس و بازار سرمایه، باید گزارشی جامع، متقن و مستند را تدوین کنند و دستگاه قضایی نیز در تحقق این مهم از هیچ کمک و مساعدتی به هیئت مزبور فروگذار نخواهد کرد.
رئیس عدلیه با اشاره به مأموریت خود به سازمان بازرسی کل کشور جهت کمک و مساعدت همهجانبه به هیئت تحقیق و تفحص از سازمان بورس و بازار سرمایه، به فعال بودن شعب ویژه رسیدگی به تخلفات و جرائم بورسی در دادگاه و دادسرا و همچنین آمادگی دستگاه قضایی برای تعیین شعبه مخصوص هیئت تحقیق و تفحص از سازمان بورس اشاره کرد.
رئیس دستگاه قضا همچنین از دستور خود به دادستان کل کشور جهت ورود به موضوعات بورسی حسب اقتضا و ایفاگری نقش مؤثر و فعالتر در شورای عالی بورس به منظور انتفاع حداکثری مردم و سرمایهگذاران خرد و حقیقی این بازار خبر داد و تصریح کرد: حدود ۳ ماه است که شخصاً پیگیر تعیین تکلیف گزارشات سازمان بازرسی پیرامون مقوله بورس و پیگیری و تعقیب تخلفات و جرائم احتمالی رخ داده در این بازار هستم.
محسنی اژهای در ادامه چند توصیه مهم را به اعضای هیئت تحقیق و تفحص از سازمان بورس مطرح کرد و گفت: در جریان تحقیق و تفحص باید با اتخاذ تدابیر و راهکارهایی تخصصی و عالمانه، تمامی ابعاد و زوایای مقوله بورس شفاف و روشن شود تا هم شرایط استیفای حقوق مردم فراهم گردد و هم از بروز مشکلات و آسیبهای مشابه بعدی پیشگیری شود و جنبه بازدارنده موضوع نیز تقویت شود.
تدوین و نهایی کردن گزارش تحقیق و تفحص در کوتاهترین زمان ممکن با «استفاده از نیروی انسانی بیشتر» و «بهرهگیری از ظرفیتها و امکانات دستگاههای نظارتی» توصیه دیگر قاضیالقضات به اعضای هیئت تحقیق و تفحص از سازمان بورس بود.
رئیس قوه قضائیه در ادامه پیشنهادی مهم، عملیاتی و تأثیرگذار به اعضای هیئت تحقیق و تفحص از سازمان بورس ارائه کرد و خطاب به آنها گفت: با توجه به زمانبَر بودن فرآیند نهایی شدن، قرائت و ارجاع گزارشات تحقیق و تفحص، اعضای هیئت تحقیق و تفحص از سازمان بورس میتوانند در طول بررسیها و تحقیقات خود، به محض مشاهده تخلف و جرم، موضوع را موردی با سرعت و فوریت به هیئتهای رسیدگی به تخلفات، شعبه دادسرا و سایر مراجع قضایی ارجاع دهند تا هم از گسترش دامنه تخلف و جرم جلوگیری شود و هم در حصول نتیجه نهایی تحقیق و تفحص، تسریع و تسهیل صورت گیرد.
در این نشست اعضای هیئت تحقق و تفحص مصادیقی از تخلفات در بورس طی سالهای گذشته و همچنین دوره فعلی بیان کردند که رئیس عدلیه از نمایندگان خواست همین موارد هم به فوریت جهت رسیدگی به دستگاه قضا ارسال شود.
رئیس دستگاه قضا با اشاره به اهتمام و عزم جدی دکتر خداییان رئیس سازمان بازرسی کل کشور بر امر تکمیل گزارشات ناظر بر تخلفات و جرائم احتمالی رخ داده در بازار بورس و پیگیری و تعقیب این مقوله مهم، گفت: تأکید مستمر و همیشگی ما به سازمان بازرسی کل کشور تعقیب و پیگیری موضوعات مورد رسیدگی تا حصول نتیجه نهایی است و در قضیه بورس نیز این مهم صادق است و ما امیدواریم اعضای هیئت تحقیق و تفحص از سازمان بورس نیز با همکاری همه دستگاههای ذیربط، گزارشی جامع، مستند و متقن را که حائز بازدارندگی، آسیبزدایی و جهات پیشگیرانه باشد، تدوین و ارائه کنند.
پیش از سخنان رئیس قوه قضائیه، حجتالاسلام «سیدناصر موسوی لارگانی» رئیس هیئت تحقیق و تفحص از بورس و بازار سرمایه، با اشاره به آغاز به کار این هیئت از آبانماه امسال، از چندین مورد مکاتبه با سازمان بورس و اوراق بهادار طی مدت اخیر خبر داد.
لارگانی افزود: هیئت تحقیق و تفحص از بورس و بازار سرمایه، دست نیاز خود را به سوی قوه قضائیه دراز کرده و امیدوار است که با به ثمر نشستن و نتیجه دادن این تحقیق و تفحص، اعتماد از دست رفته مردم به بورس و بازار سرمایه ترمیم شود.
وی در ادامه، «تعارض منافع» را مهمترین ریشه وقوع فساد در بورس دانست و بر «ضرورت ممنوعالخروجی برخی تصمیمسازان بازار سرمایه» نیز تأکید کرد.
لارگانی «ضعف بنیادین ناظر بازار سرمایه» را یکی دیگر از آسیبهای موجود بازار بورس دانست.
وی در ادامه سخنان خود، ترک فعل برخی مسئولان سازمان بورس و اوراق بهادار در زمینه عدم توسعه بورس در مناطق برخوردار کشور، انتصاب مدیران فاقد تجربه و اطلاعات کافی و لازم در بازار سرمایه و همچنین عدم آموزش کافی به سهامداران را از دیگر آسیبها و مشکلات حوزه بورس و بازار سرمایه طی دو سال گذشته عنوان کرد.
در ادامه، سایر اعضای هیئت تحقیق و تفحص از بورس و بازار سرمایه به بیان نقطهنظرات خود در باب «ضرورت پشتیبانیهای قضایی و حقوقی عدلیه از هیئت تحقیق و تفحص از بورس و بازار سرمایه»، «ایجاد شعبه خاص برای رسیدگی به پروندههای تخلفات بورس و بازار سرمایه»، «ضرورت بازپسگیری داراییهای غیرمشروع متخلفان بورسی»، «جلب اعتماد مجدد مردم به بورس و بازار سرمایه»، «ایجاد انگیزه برای مردم جهت کمک به اقتصاد ملی»، «لزوم شناسایی و برخورد با منافذ و رانتهای اطلاعاتی موجود در بورس»، «رسیدگی به ابهامات موجود در زمینه فعالیت شرکتهای حقوقی در بورس»، و «ضرورت پاسخگویی رؤسا و مسئولان وقت بورس» پرداختند.
همچنین در این نشست، اعضای هیئت تحقیق و تفحص از بورس و بازار سرمایه، از عملکرد رئیس قوه قضائیه و ورود فنی و تخصصی در زمینههایی نظیر «مبارزه جدی و قاطعانه با مفسدان اقتصادی»، «اقدام انقلابی در زمینه تخریب ساختوسازهای غیرمجاز در حریم و بستر رودخانهها» و «تلاشهای بیوقفه برای کاستن از مشکلات مردم در مراجع قضایی»، تشکر و قدردانی کردند.